Ανδρέας Παπανδρέου

Ο Αντρέας Παπανδρέου υπήρξε εξέχων πολιτικός ηγέτης, Πλησίασε το λαό, είχε τη δυνατότητα να επικοινωνεί με το λαό, αλλά και με τον πολίτη. Είχε μεγάλα πολιτικά χαρίσματα. Είχε στρατηγική σύλληψη των γεγονότων και μπορούσε να δει με διορατικότητα τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η πατρίδα μας. Με την ισχυρή και χαρισματική του προσωπικότητα σφράγισε ένα σημαντικό κεφάλαιο της σύγχρονης πολιτικής μας ιστορίας.
Γέννηση του Ανδρέα Παπανδρέου στις 5 Φεβρουαρίου του 1919 στη Χίο από την Σοφία Μινέϊκο και τον Γεώργιο Παπανδρέου, ο οποίος είχε διορισθεί από την κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου διοικητής Νήσων Αιγαίου.
Το 1923 η οικογένεια Παπανδρέου επιστρέφει στην Αθήνα, μετά από ένα χρονικό διάστημα παραμονής στη Λέσβο, όπου ο Γέωργιος Παπανδρέου εκλεγόταν βουλευτής.
Το 1936, η δικτατορία της 4ης Αυγούστου τον συλλαμβάνει -μαθητή-για πρώτη φορά, για την αντιστασιακή του δράση.
Το 1959 ταξιδεύει στην Γιουκοσλαβία, όπου συμμετέχει καθοριστικά, σ' ένα πρόγραμμα του ΟΗΕ για την ανάπτυξη της χώρας. Εκεί γνωρίζει τον Μπροζ Τίτο, με τον οποίο και συνδέεται με μεγάλη φιλία. Το 1960 επιστρέφει στην Αθήνα, όπου γίνεται, κατ' αρχήν, σύμβουλος στην Τράπεζα της Ελλάδος. Στην συνέχεια, ιδρύει, ύστερα από συνεννόηση με τον Κωσταντίνο Καραμανλή, το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών.
Το 1963 αποφασίζει να ασχοληθεί με την πολιτική και το γνωστοποιεί στους φίλους του, αμέσως μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου που φέρουν ως πρώτο κόμμα την Ένωση Κέντρου.
Το 1964 στις εκλογές του Φεβρουαρίου εκλέγεται πρώτος με μεγάλη διαφορά βουλευτής της Ένωσης Κέντρου στο νομό Αχαϊας. Και στη συνέχεια ορκίζεται υπουργός Προεδρίας. Αργότερα, ορίζεται αναπληρωτής υπουργός Συντονισμού, ενώ περνάει την πρώτη μεγάλη δοκιμασία όταν η ΕΡΕ τον κατηγορεί-χωρίς τελικώς να αποδειχθεί-πως ανέθεσε χαρισματικά σε φίλο του το πολεοδομικό σχέδιο της Πάτρας.

Το 1965, η αποστασία του Ιουλίου, η ανατροπή της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου και ο ανένδοτος αγώνας που αρχίζει κατά της Δεξιάς και των συνεργατών της αποστατών, παίζουν καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία ισχυρής κεντροαριστερής τάσης στην Ένωση Κέντρου, της οποίας και ηγείται.
Το 1966 οι εξελίξεις στην Ένωση Κέντρου επισπεύδονται, ενώ μια ισχυρή ομάδα βουλευτών της στηρίζει ανοιχτά τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Το 1967 ιδρύει τους Δημοκρατικούς Συνδέσμους, ενώ ήδη του έχει απαγγελθεί κατηγορία ότι πρωτοστάτησε στην δημιουργία οργάνωσης στον Στρατό με την ονομασία "Ασπίδα". Οι χουντικοί τον συλλαμβάνουν το βράδυ του πραξικοπήματος και τον φυλακίζουν στη συνέχεια στις Φυλακές Αβέρωφ. Κάτω από τη διεθνή κατακραυγή αποφυλακίζεται.

Το 1968, αναχωρεί την 1η Γενάρη για το εξωτερικό. Και ένα μήνα αργότερα ιδρύει το ΠΑΚ στη Στοκχόλμη. Αναπτύσσει έντονη δράση στο εξωτερικό και πρωτοστατεί σε αντιχουντικές εκδηλώσεις, κάνοντας διάβημα ακόμη και στο Στέϊτ Ντιπάρμεντ. Προχωρεί σε συνεργασία με το ΠΑΜ, αλλά γρήγορα διαφαίνονται διαφωνίες με τις άλλες αντιστασιακές οργανώσεις, κυρίως για τον χαρακτήρα που θα έπρεπε να λάβει ο αντιδικτατορικός αγώνας. Ξημερώματα της 1ης Νοεμβρίου πεθαίνει ο πατέρας του Γεώργιος Παπανδρέου, αλλά η χούντα δεν του επιτρέπει να έρθει στην κηδεία του. Άφησε μόνον την σύζυγό του και τα παιδιά του να πάνε στην μεγαλειώδη κηδεία, στις 3 Νοεμβρίου.
Το 1973 ο Ανδρέας Παπανδρέου οργανώνει την Ευρώπη και την Αμερική. Σε μεγάλες συγκεντρώσεις του ΠΑΚ κηρύσσει τον αγώνα κατά της χούντας, με όλα τα μέσα.

Το 1974, είκοσι πέντε ημέρες μετά την πτώση της δικτατορίας επιστρέφει στην Ελλάδα και ιδρύει το ΠΑ.ΣΟ.Κ. Στις πρώτες εκλογές, της μεταπολίτευσης, στις 17 Νοεμβρίου το νεοϊδρυθέν κόμμα συγκεντρώνει το 13,58% των ψήφων και 13 βουλευτές.
Το 1975 συγκρούεται με στελέχη της Δημοκρατικής Άμυνας (Σάκης Καράγιωργος, Νίκος Κωνσταντόπουλος, κ.α.), πολλά από τα οποία διαγράφονται ή απομακρύνονται από το ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Το 1976 διαγράφει σειρά στελεχών του ΠΑΚ (Γιάννη Τσεκούρα, Πάνο Βουρνά κ.α.), της Νεολαίας και τροτσκιστές.
Το 1977 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. πραγματοποιεί την πρώτη του Συνδιάσκεψη. Λίγους μήνες μετά διπλασιάζει την εκλογική του δύναμη (25,34% και 93 βουλευτές) και παίρνει τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Βουλή, την οποία είχε την περίοδο '74-'77 η Ένωση Κέντρου-Νέες Δυνάμεις.

Το 1981 στις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου ο Ανδρέας Παπανδρέου κερδίζει περήφανη νίκη. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. παίρνει το 48,06% των ψήφων και 174 έδρες.

Το 1982 παίζει καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση της Κίνησης των "6" για την Ειρήνη, ενώ αναπτύσσει πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο υπέρ των Παλαιστινίων, αλλά και αραβικών κρατών (π.χ. της Λιβύης).
Το 1985 προτείνει στις 9 Μαρτίου, στην Κ.Ε. του ΠΑ.ΣΟ.Κ., τον Σαρτζετάκη για Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ανατρέποντας όλα τα προγνωστικά. Και κερδίζει τις εκλογές με 45,82% (162 βουλευτές). Ακολουθεί στην συνέχεια ένα πρόγραμμα οικονομικής λιτότητας. Αποχωρεί από την κυβέρνηση ο Γεράσιμος Αρσένης. Γνωρίζει την Δήμητρα Λιάνη.
Το 1987 αντιμετωπίζει με επιτυχία την ελληνοτουρκική κρίση. Αποσοβείται ο πόλεμος.

Το 1988 κάνει το μεγάλο βήμα προσέγγισης της Τουρκίας. Χαράζει την γραμμή για "μη πόλεμο" και συναντάται στο Νταβός τον Γενάρη με τον Οζάλ. Οκτώ μήνες αργότερα ασθενεί σοβαρά και φεύγει για την Αγγλία, όπου χειρουργείται στο Χέρφιλντ τον Σεπτέμβριο. Ένα μήνα αργότερα η υπόθεση Κοσκωτά φουντώνει. Και ο Κοσκωτάς διαφεύγει στο εξωτερικό.
Το 1989, παίρνει, τον Μάϊο, διαζύγιο από τη Μαργαρίτα Παπανδρέου. Χάνει τις εκλογές στις 18 Ιουνίου. Εισέρχεται και πάλι στο νοσοκομείο-στο Γενικό Κρατικό-τρεις μέρες μετά τις εκλογές. Συγκροτείται κυβέρνηση Ν.Δ.-Συνασπισμού. Παραπέμπεται για την υπόθεση Κοσκωτά και για την υπόθεση των υποκλοπών από τους βουλευτές της Ν.Δ. και του Συνασπισμού. Παντρεύεται την Δήμητρα Λιάνη. Χάνει για δεύτερη φορά τις εκλογές, στις 5 Νοεμβρίου. Συγκατίθεται για την συμμετοχή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. σε οικουμενική κυβέρνηση υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα.
Το 1990 κερδίζει τις εκλογές η Ν.Δ. στις 8 Απριλίου και ο Κωσταντίνος Μητσοτάκης γίνεται πρωθυπουργός.
Το 1991 αρχίζει η δίκη στο Ειδικό Δικαστήριο. Πεθαίνει ο Μένιος Κουτσόγιωργας.
Το 1992 το Ειδικό Δικαστήριο αθωώνει τον Α.Παπανδρέου για όλες τις κατηγορίες, ενώ αναστέλλεται η δίωξη εναντίον του για τΤο 1993 κερδίζει για τρίτη φορά τις εκλογές τον Οκτώβριο με 46,8% των ψήφων (και 170 έδρες στη Βουλή).Το 1994 συναντάται με τον Αμερικάνο Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον-πρώτη επίσκεψη του ως πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο. Ορισμένοι τον κατηγορούν για το "πόθεν έσχες" της οικίας του στην Εκάλη.
Το 1995 δίνει το πράσινο φως για την Ενδιάμεση Συμφωνία με τα Σκόπια η οποία υπογράφεται τον Σεπτέμβριο. Η σύζυγος του Δήμητρα Λιάνη αντιμετωπίζει επιθέσεις για την πρόθεση που εκδηλώνει να αναμειχθεί στην πολιτική. Ασθενεί σοβαρά μετά το ταξίδι στην Πάτμο και εισάγεται στις 20 Νοεμβρίου στο Ωνάσειο. Δίνει σκληρή μάχη για τη ζωή κυρίως στα μέσα του Δεκεμβρίου και στα τέλη του μήνα δείχνει να επανακάμπτει.

Το 1996 παραιτείται από πρωθυπουργός στις 15 Γενάρη με γραπτή επιστολή του. Τρεις μέρες μετά εκλέγεται από την Κοινοβουλευτική Ομάδα πρωθυπουργός ο Κώστας Σημίτης. Ο Ανδρέας Παπανδρέου εξέρχεται από το Ωνάσειο στις 21 Μαρτίου 1996. Δύο μήνες μετά, δέχεται τον Γιασέρ Αραφάτ στην Εκάλη και λίγες μέρες αργότερα δέχεται σε συνεργασία το Προεδρείο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Εκφράζει την πρόθεσή του να μιλήσει στο 4ο συνέδριο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Συζητεί σε καθημερινή βάση με συνεργάτες του, όπως ο Αντώνης Λιβάνης, ο Τηλέμαχος Χυτήρης και ο Νίκος Αθανασάκης.
Ξημερώματα της 23ης Ιουνίου 1996, δυόμισι ώρες μετά την τελευταία συνεργασία με κομματικά στελέχη για το Συνέδριο, χάνει τη μάχη με τον θάνατο.
Στην πολυκύμαντη ζωή του κατάφερε να αποδείξει ότι ήταν ένα πραγματικό "πολιτικό όν", με την έννοια που έδωσε στον όρο ο Αριστοτέλης.
Αυτό το κείμενο βασίζεται στο άρθρο «Ανδρέας Παπανδρέου» από την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια Βικιπαίδεια. Παραχωρείται η άδεια για αντιγραφή, διανομή και/ή τροποποίηση αυτού του κειμένου κάτω από τους όρους της GNU Free Documentation License. Στην Βικιπαίδεια βρίσκεται ένας κατάλογος των συντακτών.

Share on Facebook