Μεγάλες διαστάσεις πήρε η Α. στην Ελλάδα, όπου οι πρώτες αυθόρμητες εκδηλώσεις της υπήρξαν σύγχρονες με την κατάκτηση της χώρας. Μόλις ενάμιση μήνα μετά την είσοδο (17 Απριλίου 1941) των γερμανικών στρατευμάτων στην Αθήνα, στις 30 προς 31 Μαΐου, δύο νεαροί τότε φοιτητές, ο Μανόλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας, 
κατέβασαν τη γερμανική σημαία από την Ακρόπολη και στη θέση της ύψωσαν την ελληνική. Τον Σεπτέμβριο του 1941, με πρωτοβουλία του KKE και με τη σύμπραξη του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδας, του Σοσιαλιστικού Κόμματος και της Ενώσεως Λαϊκής Δημοκρατίας (ΕΛΔ), ιδρύθηκε το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (EAM)και το στρατιωτικό του τμήμα, ο Εθνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ). Το πρόγραμμα του ΕΑΜ, παρά τον πολιτικό προσανατολισμό της καθοδήγησής του, διατυπώθηκε σε τόνους μετριοπαθείς, με στόχους: α) την εθνική απελευθέρωση και πλήρη ανεξαρτησία της χώρας, β) τον σχηματισμό μετά την απελευθέρωση προσωρινής κυβέρνησης του ΕΑΜ με μοναδικό έργο την προκήρυξη εκλογών για την ανάδειξη συντακτικής εθνοσυνέλευσης με βάση αναλογική και γ) την κατοχύρωση της λαϊκής θέλησης από κάθε ξένη επιβουλή. Σύντομα, το κίνημα του ΕΑΜ πλαισιώθηκε από μεγάλες μάζες λαού. Υπολογίζεται ότι έφτασε τα 1.600.000 μέλη σε ολόκληρη τη χώρα, ενώ o ΕΛΑΣ διέθετε το 1944 περίπου 75.000 μαχητές και λαϊκή πολιτοφυλακή (ΟΠΛΑ) περίπου 6.000 αντρών. Ανάλογη δύναμη διέθετε και η νεολαία του ΕΑΜ, η ΕΠΟΝ, που υπολογίζεται με περισσότερα από 600.000 μέλη. Από τις υπόλοιπες οργανώσεις, σημαντικότερες ήταν o Εθνικός Δημοκρατικός Σύνδεσμος (ΕΔΕΣ)που αριθμούσε περίπου 12.000 ενόπλους, με ηγετική φυσιογνωμία τον Ναπολέοντα Ζέρβα και έδρα την Ήπειρο, και η οργάνωση Εθνική και Κοινωνική Απελευθέρωση (EΚΚA), με ηγέτες τους συνταγματάρχες Μπακιρτζή και Ψαρρό και τον πολιτικό Γ. Καρτάλη, που αριθμούσε ακόμη λιγότερους μαχητές και δρούσε στην περιοχή της Παρνασσίδας. Οι οργανώσεις αυτές, αν και ιδρύθηκαν (φθινόπωρο 1941) από δημοκράτες αξιωματικούς και στα προγράμματά τους συμπεριέλαβαν ριζοσπαστικά κοινωνικά αιτήματα, από το 1943, με την αυξανόμενη πολιτική πόλωση και υπό το φάσμα της στρατιωτικής υπεροχής του ΕΛΑΣ, στράφηκαν τελικά προς συντηρητικότερες πολιτικές θέσεις, οι οποίες κατέληξαν σε καθαρά αντικομουνιστικό χαρακτήρα.
Share on Facebook
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου